Sosyal medya, 21. yüzyılın en çok tercih edilen iletişim türü haline gelmişken, özellikle pandemi ile birlikte kullanım sıklığı dünya genelinde arttı. Bugün her yaştan birey sosyal medyayla tanışmış ve ulaşılabilir olması kolaylaştı. Ancak, sosyal medyanın artan kullanımında dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan biri, özellikle çocukların güvenli ve kontrollü kullanımı.

Çocukların sosyal medya kullanımı üzerine yasal düzenlemeler ve ailelerin rolü

ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği’nde TikTok, Instagram ve Facebook gibi popüler sosyal medya platformlarına yönelik yasal sınırlamalar ve yasaklar gündemde. Ülkeler, 13 yaş altı çocukların sosyal medya erişimini yasaklamak amacıyla çeşitli yasalar çıkarıyor. Türkiye’de de, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), 13 yaş altındaki çocukların sosyal medya platformlarına erişimini engellemek için çalışmalar başlattı. Sosyal medyanın kontrollü bir şekilde kısıtlanması ve ebeveynlerin bu süreçteki sorumluluğu giderek daha önemli hale geliyor.

Çocukların sosyal medya kullanımında öneriler

Uzman Klinik Psikolog Elif Atabay, çocukların sosyal medya kullanımında ailelerin sorumluluğunun büyük olduğunu belirterek, çocukların sağlıklı bir şekilde sosyal medya kullanabilmesi için şu önerilerde bulundu:

Yaşa göre içerik seçimi ve kurallar belirlenmesi gerekiyor. Ailelerin, bu kısıtlamada tavırlarını net belli etmesi gerekir. Çocukların gece geç saatlerde ve uyku vakti yaklaştığında sosyal medyaya erişimleri kısıtlanmalıdır. Çocuğun zararlı sitelere girişi engellenmeli ve sosyal medya kullanımını ebeveynler düzenli olarak takip etmelidir. Sosyal medya platformlarında çocuğun kişisel bilgileri sadece aile izin verdiğinde paylaşılmalı ve gizlilik kuralları çocuğa öğretmelidir. Çocuklar, internette geçirdikleri zaman zarfında herhangi bir rahatsızlık oluşturabilecek durumları ebeveynleriyle paylaşabilmelidir. Çocukların sosyal medya hesaplarının ekranları gizlenmemeli ve ailelerin gözetiminde kullanılmalıdır. Sosyal medyada kurulan yeni arkadaşlıklar, ailelerin onayıyla devam etmelidir. Ailelerin, çocuklarıyla kurdukları iletişim sayesinde bu arkadaşlıkların sağlıklı olup olmadığını değerlendirmesi önemlidir. Bu faktörlere dikkat edilmesi, çocuk açısından daha sağlıklı olacaktır.

Bağımlılıkla Mücadele İçin Zaman Kısıtlaması ve Farkındalık

Sosyal medya bağımlılığı, çocukların ruhsal ve psikolojik gelişiminde olumsuz etkiler yaratabilir.

Atabay, çocuklarda bağımlılığın önlenebilmesi için uygulama kullanım süresinin sınırlanması gerektiğini vurguladı.

Ebeveynlerin, çocuklarının sosyal medya kullanım süresini belirlemeleri, kurallara uyulup uyulmadığını takip etmeleri ve süre aşımı durumunda ödüllendirme ile desteklemelerini önerebiliriz. Bu tür bir denetim, çocukların sosyal medya kullanımını sağlıklı bir şekilde denetlemeye yardımcı olur. Sosyal medya, doğru kullanımda çocuklara faydalı olabilir ancak aşırı ve kontrolsüz kullanım çocukların gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir. Bu süreçte ailelerin üzerine büyük sorumluluk düşüyor. Yaptıkları bazı kısıtlamalar ile olumsuz etkileri en aza indirmeleri mümkün.